مطالعة تأثیر عملی عرفان شیعی در هنر سنّتی مطالعة موردی شکل‏گیری هنر خاتم مربع از قرن هشتم ق

Authors

Abstract:

نفوذ عرفان شیعی در جامعة ایران در سده‏های هفتم تا یازدهم ق به شکلی است که بر ذهن و رفتار مردم تأثیر گذاشته و در حوزه‏های مختلف، از جمله هنر، نتایج عملی به همراه داشته است. چگونگی ظهور هنر خاتم مربع می‏تواند نشانه‏ای از حصول نتایج عملی مبانی فکری عرفان شیعی باشد. در این پژوهش سعی شده، با شیوة مطالعة کتابخانه‏ای و تاریخی و بهره‏گیری از مشاهدات عینی و استدلالی، صحت فرضیة مطروحه ارزیابی شود؛ فرضیه‏ای که بلوغ و شیوع شیوه‏ای از عرفان شیعی را با شکل‏گیری و ظهور هنر خاتم مربع مرتبط می‏داند. به‌نظر می‏رسد تأثیر یکی از این روش‏های اخلاقی با عنوان عرفان «لا» یا عرفان «نفی» بر تزئینات چوبی می‏تواند موجب پیدایش شیوة خاتم مربع شده باشد. دربارة خاتم مربع و پیدایش نقشی تا این حد مقدس نشانه‏های تاریخی از وجود این امکان حمایت می‌کند و نتایج پژوهش را درخور تأمل می‌‏سازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هنر شیعی در ایران

در این مقاله تلاش شده است با رویکرد جامعه‌شناسی هنر نگاهی به عناصر شیعی در هنرهای متفاوت ایرانی اسلامی افکنده شود و تاریخ و نحوه‌ی ظهور آنها و نیز عوامل اجتماعی موثر بر این ظهور مطالعه شود. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد به تناسب نوع حکومت‌های اسلامی، اعم از شیعی و غیر شیعی در دوره‌های گوناگون، شیوه نمایش عناصر شیعی در هنر تغییر کرده است. هنگامی که شیعیان دچار محدودیت بودند این عناصر کمتر بوده و ه...

full text

هنر شیعی در ایران

در این مقاله تلاش شده است با رویکرد جامعه شناسی هنر نگاهی به عناصر شیعی در هنرهای متفاوت ایرانی اسلامی افکنده شود و تاریخ و نحوه ی ظهور آنها و نیز عوامل اجتماعی موثر بر این ظهور مطالعه شود. یافته های مقاله نشان می دهد به تناسب نوع حکومت های اسلامی، اعم از شیعی و غیر شیعی در دوره های گوناگون، شیوه نمایش عناصر شیعی در هنر تغییر کرده است. هنگامی که شیعیان دچار محدودیت بودند این عناصر کمتر بوده و ه...

full text

مطالعة تأثیر زنان در عرصۀ هنر موسیقی دوران میانیِ اسلام بر‌اساس نقوش سفالی

هنر موسیقی در ایران سابقه‌ای طولانی دارد. در اوایل دورة اسلامی، هنر موسیقی نکوهش شد. در دورة امویان، موسیقی همچنان با مخالفت برخی از فقیهان و گروهی از عموم مسلمانان روبه‌رو شد. اما در سده‌های بعد، با توجه به استقبال حکومت‌های متعدد و نگرش عالمانة بسیاری از بزرگان و دانشمندان آن دوران، این هنر مورد توجه عموم واقع شد. به‌کار بردن نقش زنان نوازنده روی سفالینه‌ها، در دوره‌های سلجوقی و ایلخانی، به د...

full text

ملاحظات انتقادی «تاریخ هنر» در تحلیل تاریخ سنتی هنر

تاریخ هنر در کمتر از 40 سال اخیر، دستخوش تحولات بنیادی شده که خود از تداخل و هم‌پوشی اوضاع تاریخی، سیاسی، اجتماعی و تغییرات نهادی سرچشمه گرفته است. نتیجهٔ این تغییرات، نقادی از امری متعارف (تاریخ سنتی و نهادی هنر)، تعیین جایگاه دانش در جامعهٔ معاصر و تأکید هنر امروز بر ارزش‌های اجتماعی، ثمربخش بودن دانش‌ها و تخصص‌ها و ارتباط هنر با توسعهٔ فرهنگی و تاریخی است. پس از طرح مسئلهٔ مرگ هنر و ورود به مرحل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 1

pages  1- 20

publication date 2015-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023